του Αλέκου Ζούκα*, του φίλου που σήμερα “έφυγε” για πάντα….

“…Έχω ορισμένες φορές την εντύπωση ότι μιλώ από την απέναντι πλευρά του ωκεανού και επιμένω να γράφω όχι επειδή πιστεύω πως μπορεί να αλλάξει κάτι -με… χορδές εξάλλου δεν βάφονται τ’ αυγά- αλλά προκειμένου να αποκλείσω την εμφάνιση ενός άλλου μου εαυτού, αυτού που τόσα χρόνια, το εκπαιδευτικό σύστημα, ο στρατός, η δικαιοσύνη, το οικονομικό σύστημα και οι λειτουργίες του κράτους, πάλεψαν με ζήλο να διαμορφώσουν «για το καλό μου» πάντα. Να αποκλείσω δηλαδή τον εαυτό, αυτόν που με την πρώτη ματιά θάλεγε «Και τι σε νοιάζει εσένα;» και θα με ανάγκαζε για μια ακόμα φορά να αποσυρθώ στην αυτοκρατορική οδό της ιδιώτευσης…”

Με μια χλιαρή ελπίδα στην αρχή και έκπληξη στη συνέχεια αντιλήφθηκα το θόρυβο των τελευταίων ημερών για την διαβούλευση που αναπτύσσεται σχετικά με τον διαβόητο Περιφερειακό Πόλο Καινοτομίας Θεσσαλίας (ΠΠΚ-θ) στις ιστοσελίδες τόσο της Περιφέρειας όσο και σε αρκετές ενημερωτικές ιστοσελίδες αλλά και στις εφημερίδες της Θεσσαλίας. Μ’ αυτό το φιλόδοξο πρόγραμμα, απ’ ότι φαίνεται, ξεκινάει τη θητεία του ο νέος Περιφερειακός Θεσμός. Δεν είμαι αρνητικός στη φιλοδοξία αλλά οι αρχικές μου επιφυλάξεις έχουν να κάνουν με παλαιότερες διαβουλεύσεις, ημερίδες και άλλες (πολυτελείς) ενέργειες και αθλοθετήσεις ol οποίες εξέπνευσαν με την γέννηση τους αφήνοντας τρύπες διαφόρων μεγεθών στα κρατικά ταμεία. Αλλά τι μας ένοιαζε; Σάμπως εμείς πληρώναμε; Ας είναι καλά το … Μοναστήρι (διάβαζε EE). Α! να μην ξεχάσω και τις διάφορες παραινέσεις που θα μείνουν στην ιστορία για την αφέλειά τους: «Να γίνει η Θεσσαλία Silicon Valley» κ.ο.κ. που θάφτηκαν ανάμεσα σε πολυτελείς φακέλους, ευφάνταστους σχεδιασμούς και παραστατικά από μπουφέδες και γεύματα εργασίας.
Μ’ αυτή λοιπόν τη χλιαρή ελπίδα αναζήτησα ενημέρωση στη διεύθυνση http://www.rip- thessaly.gr/genika/te3c7niko και δεν πίστευα τα μάτια μου όταν ol χρονολογίες των ντοκουμέντων που αντίκρισα (ΟΔΗΓΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΠΠΚ, 2005-2008, ΤΠ.ΑΝ., Έγκριση του Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργίας, Εγκύκλιος του ΤΠ.ΑΝ. για τη δημιουργία των ΠΠΚ κλ.π.) προηγούνται του σωτηρίου έτους 2011 κατά τρία έως πέντε χρόνια ενώ βρίσκονται πάντα κάτω από την χρηματοδοτική -υποθέτω- ομπρέλα του Γ ΚΠΣ. (Καλά το Γ’ ΚΠΣ δεν εξέπνευσε ακόμα; Εφτάψυχο είναι;). Κι αναρωτήθηκα, τόσα χρόνια που βάλτωνε το Πρόγραμμα;
Όμως τη μεγαλύτερη έκπληξη έζησα όταν διάβασα το περιεχόμενο που έδωσαν στον όρο Καινοτομία -άρα και στο συγκεκριμένο πρόγραμμα- καθώς και στους γενικούς και ειδικούς στόχους του, οι συντάκτες του. Κι αυτό, επειδή, έχοντας προσωπικά ασχοληθεί για όλη μου τη ζωή με τις διάφορες εκφάνσεις του θεσσαλικού χώρου, μου είναι δύσκολο να φανταστώ πώς, οι προτεινόμενες καινοφανείς πρακτικές, διατυπωμένες σε μια δυσλειτουργική έως απαράδεκτη και απονενοημένη γλώσσα, μπορούν να βελτιώσουν την παραγωγική και οικονομική πραγματικότητα της Θεσσαλίας και των κατοίκων της. Φυσικά, εφ’ όσον αυτό είναι το ζητούμενο (είναι;), γιατί στα χρόνια και στους χρηματοδοτικούς πακτωλούς που προηγήθηκαν, δεν ήταν.
Ένα αλάνθαστο, ιστορικά, κριτήριο μου υπενθυμίζει πάντα πως η αλήθεια κρύβεται πίσω από τις λέξεις με τις οποίες προσπαθούμε να την διατυπώσουμε. Έτσι όσο πιο στρυφνές και ακατανόητες είναι οι εκφράσεις τόσο ξεμακραίνει η αλήθεια μέχρι που χάνεται. Ο «καυγάς» αυτός είναι παλιός, κρατάει από την γέννηση του νεοελληνικού κράτους όπου μια ομάδα Φαναριώτες (τζογλάνια τον Ρεΐζ,η [υπ. Εξωτερικών της Υψ. Πύλης] τους αποκαλούσε ο Καραϊσκάκης) επέβαλλαν ως επίσημη γλώσσα την αρχαΐζουσα, μια νεκρή λόγια γλώσσα, προκειμένου να απωθήσουν από την χλιδή της εξουσίας τους αγράμματους αλλά ματωμένους Αγωνιστές. Έτσι και τώρα οι συντάκτες του κειμένου, ως σύγχρονοι φαναριώτες, με τους κενούς νοήματος νεολογισμούς (τεχνοβλαστοι, βιοδραστικα, βιολειτουργικό, αγροϋλικά, λειτουργικά υφάσματα και λειτουργικές ίνες, τεχνολογική πλατφόρμα κ.ο.κ.) και την ακατανόητη σύνταξη ή, καλύτερα, συμφυρμό ελληνικών και αγγλικών λέξεων και όρων, φαντάζομαι πως προσπαθούν να κρατήσουν το έργο και το περιεχόμενό του προγράμματος υπό την αποκλειστική τους διοίκηση και, κυρίως, διαχείριση. Κι αν δεν συμβαίνει τίποτα απ’ όλα αυτά τότε σε ποιόν απευθύνεται ένα τέτοιο κείμενο και τι επί τέλους σημαίνει Δημόσια Διαβούλευση;
Σχετικά με το περιεχόμενο του προγράμματος, όσο κι αν σε διακηρυκτικό επίπεδο φαίνεται ότι κινείται σε σύγχρονη αναπτυξιακή κατεύθυνση για τη Θεσσαλία, είναι φανερό ότι δεν διαμορφώθηκε με βάση το χώρο στον οποίο προορίζεται να εφαρμοστεί. Κι αυτό γιατί αγνοεί ή παραβλέπει την παραγωγική φυσιογνωμία της Θεσσαλίας καθώς και πολλούς άλλους γενικούς ή ειδικούς όρους που έχουν διαμορφωθεί κατά τη μακραίωνη ιστορία της. Παραδείγματος χάριν, το σχέδιο για την συνδυασμένη Αγροτική – (Βιοτεχνική κατ’ αρχή και στη συνέχεια) Βιομηχανική ανάπτυξη της Θεσσαλίας, για την εφαρμογή του οποίου πάλεψε, ως πρωθυπουργός, ο Αλ. Κουμουνδούρος και το οποίο ανέτρεψε (μαζί με όλα τα άλλα) ο X. Τρικούπης, παρέμεινε ως αίτημα όλον τον 20ο αι. Αυτός ο ειδικός όρος ανάπτυξης της περιοχής, που θα δημιουργούσε την αλυσίδα παραγωγή – επεξεργασία – τυποποίηση – διάθεση στον τελικό καταναλωτή, των θεσσαλικών προϊόντων, δεν χρειάζεται καμιά καινοτομική υποστήριξη ούτε στρατιές συμβούλων και γνωμοδοτικών επιτροπών για να αποδώσει. Χρειάζονται απλά επενδύσεις, έστω και σήμερα, και άγρυπνη παρακολούθηση και υποστήριξη των συνθηκών λειτουργίας τους. Έχω στο μυαλό μου το βαμβάκι αλλά το ίδιο μπορεί να ισχύσει και για τα, ευτελισμένα πια, δημητριακά, κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα και πολλά άλλα. Oι παραγωγοί υπάρχουν εδώ, δίπλα μας, στραγγαλισμένοι από την ασυδοσία των καρτέλ (ή μήπως δεν γνωρίζετε τι εννοώ;), υπερχρεωμένοι και με την αξία των προϊόντων τους να εκπίπτει αλματωδώς ενώ οι άλλοι κόπτονται για «λειτουργικές ίνες», και τα «βιοδραστικά»! Δεν λέω ότι ο προβληματισμός που περιέχεται στον ΠΠΚ-Θ είναι άχρηστος αλλά μου θυμίζει την φασαρία για τα … κηροπήγια στο τραπέζι την ώρα που δεν υπήρχε φαγητό να μπει στα πιάτα! Είθισται όμως, αλίμονο, για τους πεινασμένους να γράφουν και να σχεδιάζουν πάντα οι χορτάτοι. Ναι λοιπόν! Να διαβουλευτούμε για τις σύγχρονες, τεχνολογίες, κατασκευές, υλικά αλλά πρωτίστως ας νοικοκυρέψουμε το ρημάδι. Μέσα στο τυχάρπαστο και διαλυμένο περιβάλλον που υπολειτουργούν σήμερα οι παραγωγικές τάξεις είναι αδύνατον να προκύψει και η παραμικρή καινοτομία ή να παραμείνει βιώσιμη.
Εξ ίσου απαραίτητοι, για να διατηρηθεί στη ζωή, έστω και με διασωλήνωση, αυτό το πτώμα που ακούει σε πολλαπλά ονόματα, όπως: αξιοπιστία, εμπιστοσύνη (κ.λ.π. βάλτε ότι θέλετε), είναι και οι γενικοί όροι που θα έπρεπε να είχαν διατυπωθεί και αναρτηθεί στο διαδίκτυο σύμφωνα με τη σύγχρονη αντίληψη περί διαφάνειας. Και για την οικονομία του λόγου θα αναφερθώ στον σπουδαιότερο, κατά την άποψή μου, του οποίου η παρατεταμένη απουσία καθιστά κάθε καινούργια εξαγγελία προβληματική έως παραπειστική. Μιλάω για την αξιολόγηση των προγραμμάτων – επενδυτικών σχεδίων που έχουν μέχρι σήμερα εκπονηθεί (ολοκληρωμένα και μη) σε επίπεδο περιφέρειας. Και για να μην παρεξηγηθώ, δεν αναφέρομαι στον έλεγχο των ιδιωτικών επενδύσεων, αλλά σε κείνα των δημοσίων επενδύσεων και πιο συγκεκριμένα στη σχέση ΑΠΟΔΟΣΗΣ, ΚΟΣΤΟΤΣ – ΩΦΕΛΕΙΑΣ στα επιμέρους στάδια είτε συνολικά. Και η αξιολόγηση να γίνει με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον (δημόσιο είναι και το Ευρωπαϊκό) κι όχι με την πρεμούρα να κλείσουμε το φάκελο, να διώξουμε άλλον ένα πονοκέφαλο από πάνω μας. Ή, για να το πω αλλιώς, ποιος υπάλληλος της Διαχειριστικής, πράττοντας τα νόμιμα, δεν θα πειθαρχούσε στη θέληση του ΓΓ να κλείσει υπόθεση με παρατυπίες κάποιου Δημάρχου, π.χ. πολιτικού του «φίλου»; Με παντοειδείς εξυπηρετήσεις και πελατειακές σχέσεις ανάπτυξη δεν γίνεται. Πιστεύει στ’ αλήθεια κανείς πως υπάρχει περίπτωση ποτέ να αποσβεστούν τα 5 εκ. ευρώ από την προστιθέμενη αξία στα θεσσαλικά προϊόντα που, υποτίθεται πως, θα δημιουργήσουν;
Από μια τέτοια αξιολόγηση θα προέκυπταν εκτός των άλλων (υποκειμενικών μεγεθών: σκοπιμότητα του έργου, ωριμότητα, κ.ο.κ.) τα συνολικά επενδεδυμένα κεφάλαια (εθνικά και ευρωπαϊκά) και η κατανομή τους, δηλαδή τα ποσά που δαπανήθηκαν για εταιρείες συμβουλών, τράπεζες, ενδιάμεσους φορείς, προβολή και δημοσιότητα κ.λ.π. άρα και τα ποσά που κατέληξαν τελικά (αν κατέληξαν) στο έργο καθεαυτό. Κι από τη σχέση κόστους – ωφέλειας (όχι μόνον οικονομικής), που προανέφερα, θα μπορούσε ο καθένας να κρίνει πόσο εύστοχες ή απαραίτητες ήταν οι εν λόγω επενδύσεις και ο σχεδιασμός τους. Όλες όμως οι ανακοινώσεις και τα σχετικά ντοκουμέντα μιλούσαν πάντα για «ποσοστά απορρόφησης» κι όχι για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επενδύσεων οι οποίες απορρόφησαν τους συγκεκριμένους προϋπολογισμούς. Τι ψάχνω να βρω θα μου πείτε;
Στα ίδια τα ντοκουμέντα του προγράμματος ομολογείται ευθέως πως «Τα αποτελέσματα από τη λειτουργία τον ΠΠΚ-Θ θα πιστοποιηθούν μέσω των αναλυτικών δεικτών τον Innovation Scoreboard. Σύμφωνα με τους δείκτες αυτούς, η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκεται στο 35-40% του μέσου όρου της Ελλάδος»!!! Και να φανταστεί κανείς ότι μιλάμε για έργο συνολικού προϋπολογισμού 5 εκατ. ευρώ! Κι εγώ που πίστευα πως η χώρα μας έχει οικονομικά στενέματα. Αλήθεια, την κατανομή της χρηματοδότησης του προγράμματος HORIZON Β’ ΚΠΣ (χρήματα για την ανακούφιση των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων) που εκπονήθηκε, για τους Τσιγγάνους του καταυλισμού του Αλιβερίου Ν. Ιωνίας, Μαγνησίας, από μια «προοδευτική» Δημοτική αρχή, θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να την μαθαίναμε. Πιστέψτε με, θα άξιζε τον κόπο, και δεν ξέρω αν απ’ το ίδιο κονδύλιο πληρώθηκαν και οι … μπουλντόζες που μετά από λίγο καιρό μετέτρεψαν τον οικισμό σε λιβάδια! Πάλι καλά που δεν το ‘μαθαν και οι άλλοι απ’ έξω (ΕΕ) να μας ζητάνε τα χρήματα πίσω.
Όμως η ανάπτυξη, ο εκσυγχρονισμός και η προστασία της παραγωγής, πιστεύω πως, δεν μπορούν να αποτελούν μεγέθη αποκλειστικά οικονομικών δεικτών και υπολογισμών. Η ζωή δεν περιγράφεται μόνον με αριθμούς και γι αυτό η φυσιογνωμία της Θεσσαλίας αφίσταται δραματικά από την περιγραφή της, στο κεφάλαιο Υφιστάμενη Κατάσταση του προγράμματος. Μπορεί οι αριθμοί και τα ποσοστά να είναι ακριβή αλλά η αναγκαστική τους ομοιότητα με τους αντίστοιχους αριθμούς και ποσοστά άλλων χωρών μπορεί να ανατρέψει πλήρως την ισχύ των συμπερασμάτων. Π.χ. η κτηνοτροφική παραγωγή (βοοειδή, χοιρινά, πουλερικά και αμνοερίφια) στη Θεσσαλία έχει καμιά άλλη σχέση, πέραν των αριθμών, με την αντίστοιχη παραγωγή της Δανίας, της Αγγλίας ή της Γερμανίας; Δεν χρειάζεται νομίζω ν’ αναφερθώ στον διατροφικό εφιάλτη της Ευρώπης, τουλάχιστον αυτόν που ανακαλύπτει κατά καιρούς ο Τύπος (σκεφτείτε τι άλλο γίνεται που δεν το μαθαίνει ή το αποσιωπά) ούτε φαντάζομαι στην αναγνώριση των θεσσαλικών προϊόντων στην ιστορική τους πορεία. Κι αφού ούτε τα βιομηχανικά βουστάσια της Δανίας διαθέτουμε, ούτε ταΐζουμε τα ζώα ορυκτέλαια ας προστατέψουμε τουλάχιστον τα υψηλής ποιότητας γεωργοκτηνοτροφικά μας προϊόντα και φυσικά ας στηρίξουμε (και στηριχτούμε) στην εκτατική μας κτηνοτροφία και στις μικρές εκτατικές καλλιέργειες που μπορούν να αποτελέσουν την μοναδική απάντηση στο σύγχρονο διατροφικό εφιάλτη. Η κάθοδος στο στίβο του παγκόσμιου ή και ευρωπαϊκού ανταγωνισμού, χωρίς την προστασία των προϊόντων και με κόστη παραγωγής πολλαπλάσια των ανταγωνιστών μας (λόγω ορυκτελαίων, οστεάλευρων κ.λ.π.), μόνο σενάριο για θρίλερ μπορεί να είναι.
Η Θεσσαλία υπήρξε, σύμφωνα και με τις αρχαιότερες μαρτυρίες, ένας επίγειος διατροφικός παράδεισος και τα προϊόντα της (σιτάρι, κρασί, μέλι, κάστανα, κρέας, τυρί κ. ά.) ήταν γνωστά και διακινούνταν από τα λιμάνια της σ’ όλο το γνωστό τότε κόσμο, από τα Γάδειρα (Κάρντιφ) μέχρι την Αίγυπτο, Μεσοποταμία και τον Εύξεινο Πόντο. Αυτή η παράδοση συνεχίστηκε απρόσκοπτα (την σεβάστηκαν -όχι με το αζημίωτο- όλοι οι κατακτητές) μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι., όταν το μοντέλο της ανάπτυξης που είχε εισηγηθεί ο Αλ. Κουμουνδούρος είχε πάψει να υπάρχει και ως δυνατότητα. Η Αγροτική παραγωγή, χωρίς τη στήριξη της βιομηχανίας και με το πρόβλημα των τσιφλικιών, παραδόθηκε ως βορά στην απληστία των τοκογλύφων, των εμπόρων και των τραπεζών (άλλο ένα τεράστιο κεφάλαιο της Παγκόσμιας Ιστορίας της … Ατιμίας). Είναι επομένως κρίμα, τραγικό λάθος και επινόηση ιδιοτελών προθέσεων η οποιαδήποτε αλλοίωση της φυσιογνωμίας της Θεσσαλίας. Το πρόβλημα της Ευρώπης αλλά και του αναπτυγμένου κόσμου είναι πρωτίστως διατροφικό και μεις κρατάμε στα χέρια μας τη λύση. Τι καλύτερη ευκαιρία από αυτή; Κατοχυρώνουμε τα προϊόντα μας, τα Τυποποιούμε και τα διαθέτουμε ως χρυσό στην παγκόσμια αγορά, κι αν δεν ξέρουμε τον τρόπο στέλνουμε τα στελέχη μας για ταχύρυθμο εκπαίδευση, ας πούμε στην INTERCOMM FOODS ΑΕ.. Έτσι είναι, κι ευτυχώς που υπάρχουν και κάποιοι για να μας υπενθυμίζουν την αναπηρία του συστήματος και των ηγετών του.
Βέβαια, η επίσημη θέση που προβλήθηκε έντονα τα τελευταία χρόνια θέτει ως κριτήριο ανάπτυξης μιας χώρας την όσο το δυνατόν μικρότερη συμμετοχή του αγροτικού προϊόντος στο ΑΕΠ και είναι αρκετές οι εγχώριες προσπάθειες για την συρρίκνωση του αγροτικού τομέα. Όμως αυτές είναι κατευθύνσεις της εσπερίας και των κολεγίων της, δηλαδή των πνευματικών τεκέδων απ’ όπου βγήκαν μαστουριασμένα τα «χρυσά αγόρια» και ξεχύθηκαν στην οικουμένη να πουλήσουν την πραμάτεια τους (δομημένα, spreads, μετοχές, consulting) μέχρι που να καταλάβουν ότι τα χαρτιά δεν τρώγονται αλλά γίνονται … άλλες κατασκευές. Και, καλά η Αγγλία που έχει όπλα και στρατό και μπορεί να τα καταφέρει αναγκάζοντας άλλους, τους Ιρλανδούς π.χ., να γίνουν οι βουκόλοι (πράγμα που το κατάφερε) ή οι γεωργοί τους, η Ελλάδα με τι κότσια θα το κάνει; Αρα ή η κατεύθυνση είναι σούπα ή όταν συζητούνταν τα μέτρα ο εκπρόσωπος της Ελλάδας κοιμόνταν ή δεν είχε χαμπάρι από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας που στάλθηκε να εκπροσωπήσει. Θυμάμαι κάποιους μεγαλόσχημους εγχώριους καθηγητές πανεπιστημίου, υπουργούς, Γεν. Γραμ. κ,ο.κ. που όταν η πολιτική τους ξέβρασε ως ανίκανους (κομψά λέγεται ανασχηματισμός) γύρισαν στο παχνί (συγνώμη στην παν/κή τους καριέρα) απ’ όπου συνεχίζουν να πληρώνονται για τις δεξιότητες που απέδειξαν ότι δεν έχουν!
Δημόσια Διαβούλευση λοιπόν με την προσδοκία να πεισθούν (και συμμετάσχουν) οι παραγωγικές τάξεις που είναι κατ’ εξοχήν καχύποπτες (αυτό δεν το λέμε δημόσια) όχι με κάθε τι που θα τους έβγαζε απ’ τη βολή τους -όπως συχνά ακούγεται- αλλά με τις συγκεκριμένες ακατανόητες θεωρίες και πρακτικές. Κατά τη γνώμη μου δεν θα ήταν καθόλου καχυποψία αν ρωτούσαν π.χ. για τα κριτήρια επιλογής του 9μελους Συμβουλίου Διοίκησης του ΠΠΚ-Θ, του Συντονιστή Εταίρου, του Επιστημονικού Υπεύθυνου του Έργου, του Συντονιστή του Έργου, του Οικονομικού Διαχειριστή, των Υπευθύνων των Ενεργειών (21 άτομα) και φυσικά των ατόμων της γραμματειακής υποστήριξης. Ούτε θα ήταν έλλειψη εμπιστοσύνης αν ρωτούσαν για τους αμειβόμενους συνεργάτες και το ύψος των αμοιβών τους. Και επειδή διαπιστώνω (και καλώς) την ουσιαστική εμπλοκή στο πρόγραμμα του Παν/μιου Θεσσαλίας θα ήταν ωφέλιμο, για την άρση πάντα της περιρρέουσας καχυποψίας, που λέγαμε, να υπήρχε μια σχετική ενημέρωση για τη σχέση των Πανεπιστημιακών στο έργο. Είναι αμειβόμενη κι αν ναι με ποια ποσά; Και μην μας παραπέμψετε στην Επιτροπή Ερευνών διότι γνωρίζω από το παρελθόν πώς εξασφαλίζεται ο 2ος ή και 3ος μισθός αφού η διαδρομή του χρήματος είναι γνωστή, εκτός και αν η ίδια η Επιτροπή δημοσιεύσει τα έσοδα της τελευταίας π.χ. δεκαετίας και που δαπανήθηκαν αυτά και διαλύσει κάθε υποψία. Κι εδώ δεν χρειάζονται μάστερ στην οικονομία και σύμβουλοι – αναλυτές, για να μας εξηγήσουν τα προφανή, απλή λογική χρειάζεται.
Μιλάμε για ένα έργο 5 εκ. ευρώ, που «γυροφέρνει» -αν κατάλαβα καλά- γύρω από μελέτες, εκπαίδευση, ημερίδες και δίκτυα, και για να χρησιμοποιήσω τη διατύπωση από τα ίδια τα ντοκουμέντα, «δημιουργία γνώσης από Πανεπιστήμια, ΤΕΙ, Ερευνητικά Ινστιτούτα…», κι αναρωτιέμαι ποιος είναι ο ρόλος των Παν/μιων, ΤΕΙ, Ερευν. Ιδρ.; Δεν είναι να δημιουργήσουν γνώση; Δεν πληρώνονται γι αυτό από το Δημόσιο; Δηλαδή το αυτονόητο χρειάζεται επιπλέον και μια τονωτική ένεση 5 εκ. ευρώ για να εξασφαλισθεί, σήμερα που η χώρα βρίσκεται στο χείλος της χρεοκοπίας; Και συνεχίζουμε να επικαλούμαστε ανθρώπους και λογικές που δημιούργησαν την κρίση να μας βγάλουν απ’ αυτή; Και ποιο επενδυτικό πρόγραμμα, αποκλειστικά για παραγωγικές επενδύσεις (γιατί το ΠΚΚ-Θ δεν είναι), κατένειμε πιστώσεις στη Θεσσαλία αντίστοιχου ύψους;
Αδέρφια πνιγήκαμε στους «υποστηρικτικούς φορείς», στα «δίκτυα», στην «κατάρτιση» και στα χιλιάδες μυστικοπαθή αρκτικόλεξα, ρημάχτηκαν τα δημόσια ταμεία, κι ένα τυροκομείο π.χ. για την επεξεργασία και τυποποίηση του γάλακτος, της σπουδαίας κτηνοτροφίας της Όθρυος, των Αντιχασίων, του Ασπροποτάμου, του Δουβλατάν, του Διάσελου, όπου θα μπορούσαν οι εξαθλιωμένοι οικονομικά κτηνοτρόφοι να δώσουν στα προϊόντα τους, στο χώρο παραγωγής τους (έχει τεράστια σημασία αυτό), την απαραίτητη υπεραξία, δεν είδαμε. Αν’ αυτών είδαμε έναν υπερβάλλοντα ζήλο σ’ οτιδήποτε μπορεί να αρχίσει και τελειώσει στο σχεδίασμά του δηλαδή στην παροχή υπηρεσίας. Όμως εδώ δεν έχουμε παραγωγή και η «προσθήκη φυτικών εκχυλισμάτων πλούσιων σε αντιοξειδωτικά» ή η «νισίνη και τα αιθέρια έλαια» μας μάραναν; Όμως με παροχές υπηρεσιών και λοβιτούρες ανάπτυξη δεν γίνεται κι αυτό το ξέρουν και οι «σύμβουλοι» αλλά τους εξυπηρετεί να το ξεχνούν.
Έχω ορισμένες φορές την εντύπωση ότι μιλώ από την απέναντι πλευρά του ωκεανού και επιμένω να γράφω όχι επειδή πιστεύω πως μπορεί να αλλάξει κάτι -με… χορδές εξάλλου δεν βάφονται τ’ αυγά- αλλά προκειμένου να αποκλείσω την εμφάνιση ενός άλλου μου εαυτού, αυτού που τόσα χρόνια, το εκπαιδευτικό σύστημα, ο στρατός, η δικαιοσύνη, το οικονομικό σύστημα και οι λειτουργίες του κράτους, πάλεψαν με ζήλο να διαμορφώσουν «για το καλό μου» πάντα. Να αποκλείσω δηλαδή τον εαυτό, αυτόν που με την πρώτη ματιά θάλεγε «Και τι σε νοιάζει εσένα;» και θα με ανάγκαζε για μια ακόμα φορά να αποσυρθώ στην αυτοκρατορική οδό της ιδιώτευσης. Όμως αυτή η φορά δεν είναι όπως οι άλλες, οι συνέπειες των λαθών και της απληστίας με ακούμπησαν προσωπικά. Είδα τη δουλειά μου να ευτελίζεται και το κόστος ζωής να υπερίπταται και είπα φτάνει. Η φιλολογία, που εξωραΐζει την ιδιοτέλεια, βαφτίζει την αρπαχτή – ανάπτυξη και την απληστία – «έρευνα», «δίκτυα», «πλατφόρμες», πρέπει να πάρει μιαν απάντηση.
Ξέρω εν τέλει πως με αυτά που γράφω πολλοί θα με στήσουν στον «τοίχο» και η σημερινή μου ημιαπασχόληση μπορεί να διολισθήσει στην ανεργία, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά η αξιοπρέπεια μου δεν μου επιτρέπει πλέον να σιωπώ ή να «…γυρεύω την αλήθεια στης Χαλιμάς τα παραμύθια». Ελπίζω να μην χρειαστεί να γίνω πιο συγκεκριμένος.

Κυριακή, 6 Μαρτίου 2011 Αλέκος Δ. Ζούκας

Διαβάστε επίσης: “Τι χάθηκε” (του Αλέκου Ζούκα)

Παρακολουθείστε επίσης: “ΜΕΤΑΞΑ ακούγοντας το χρόνο“(ένα ντοκυμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη)

*Ο Αλέκος Δ. Ζούκας εργάστηκε επί σειρά ετών ως αρθρογράφος και ρεπόρτερ σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιόφωνα. Υπήρξε κειμενογράφος και ερευνητής σε σειρές ντοκιμαντέρ για την Ελληνική Τηλεόραση και παραγωγός εκπομπών στα ραδιόφωνα της ΕΡΑ, όπου εργαζόταν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Συμμετείχε συγγραφικά στο συλλογικό έργο των Οικοτουριστικών Οδηγών της Πίνδου (11 τόμοι, 2003-2005) και στο βιβλίο “Ενθύμιον Χώρας Τυρνάβου” (1994) των εκδόσεων Έλλα. Προσωπικά του έργα είναι: “Γεύσεις της Θεσσαλίας, Ιστορική-ανθρωπολογική προσέγγιση της Θεσσαλικής Διατροφής”, (2008), “Περιβαλλοντικός Αρχαιολογικός Οδηγός Ολύμπου Ελασσόνας” (2009), “Περιβαλλοντικός Αρχαιολογικός Οδηγός Κισάβου-Μαυροβουνίου” (2009), “Όλυμπος-Κίσαβος-Μαυροβούνι, Ιστορία, Φύση, Κοινωνία, Οικισμοί”, (2009). Έχει συγγράψει συνοδευτικά ιστορικο-αισθητικά δοκίμια για τους δίσκους παραδοσιακής μουσικής Σμίξη-Γρεβενών (1991), Τα τραγούδια της Νεβρόπολης Καρδίτσας (1993), Γράβα, Ζαγορίσια και Γιαννιώτικα (2001), Παδιώτικο Γλέντι-Κόνιτσα (2002) και Πασχαλιόγορτα Δήμου Ποταμιάς (2005). Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό Φαρφουλάς των τελευταίων χρόνων. Το τελευταίο βιβλίο του Αλέκου Ζούκα, «Στη Χίο με τον Anatol de Meibohm», κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες από τις εκδόσεις «Φαρφούλας» και παρουσιάστηκε στη Λάρισα, στο Θέατρο του Μύλου, από το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΘΣτΕΕ.