Η ΧΑΜΕΝΗ ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
- February 6, 2013
- 0 comments
- 0
Ο HOMO SAPIENS (ανθρώπινο είδος) με το που εμφανίζεται στη Γη , ζει σε πολύ μικρές κοινότητες, που εξελίσσονται σε μεγαλύτερες, δημιουργώντας μια τεράστια και όμορφη ποικιλία διαφορετικών πολιτισμών και κουλτούρας. Ο τότε άνθρωπος λοιπόν, καλλιεργεί, κυνηγάει, τραγουδάει, πολεμάει, κλαίει, χαίρεται μα πάνω από όλα ο καθένας δημιουργεί κάτι, παράγει κάτι, φτιάχνει κάτι με τα ίδια του τα χέρια (εργαλεία, κατασκευές, διακοσμητικά, χρήσιμα πράγματα για την καθημερινότητα του κλπ.) κι είναι ικανοποιημένος και ευχαριστημένος με αυτό. Η χαρά της δημιουργίας δε συγκρίνεται με οτιδήποτε άλλο για τον ίδιο τον άνθρωπο. Τα βρίσκει ο καθένας με τον εαυτό του και είναι περήφανος για τον ίδιο. Ολοκληρώνει την προσωπικότητα του ανθρώπου. Επίσης , ο τότε άνθρωπος διαπνέεται και από ένα άλλο γνώρισμα, σέβεται τον κόσμο γύρω του γιατί χωρίς αυτόν ξέρει ότι δεν υπάρχει. Δεν είναι κυρίαρχος, απλά συμβιώνει με το περιβάλλον γύρω του, και χωρίς αυτό πεθαίνει. Σέβεται το χώμα, τα ζώα, τα δέντρα, το νερό, τον αέρα, τη φύση όλη σε σημείο που τη θεοποιεί (και καλά κάνει) γιατί χωρίς αυτά είναι νεκρός κι ο ίδιος, και το ξέρει.
HOMO SAPIENS εν έτει 2013 (και αυτό το τροπάρι δυστυχώς κρατάει από πολλά χρόνια πριν).
Ο δυτικός πολιτισμός με τη μορφή καπιταλιστικής «δημοκρατίας» έχει επικρατήσει σχεδόν παντού. Πάρα πολύ λίγοι παράγουν ή δημιουργούν κάτι που να τους κάνει χαρούμενους, ευτυχισμένους. Οι περισσότεροι από όσους παράγουν το κάνουν σα σκλάβοι για ένα κομμάτι ψωμί σε μια μεγαλοεταιρεία στον τρίτο κόσμο κι ότι φτιάχνουν με ανταμοιβή ένα-δύο δολλάρια τη μέρα ή το μήνα (ανάλογα που) πουλιέται στον πρώτο κόσμο (Ευρώπη, Βόρεια Αμερική…) σε «χλιδάτες» τιμές ευκαιρίας (προλάβετε όλοι).Ο δυτικός πολιτισμός στο πέρασμά του κατέστρεψε κάθε άλλον, όπου κι αν γεννήθηκε και το κακό είναι ότι δε σέβεται τίποτα, ούτε τους ανθρώπους, ούτε τη φύση, ούτε τη γη. Κι όμως επικράτησε η βλακεία. Κι όχι μόνο επικράτησε γενικά αλλά έχει επικρατήσει και στους ανθρώπους που αποτελούν τα κοινωνικά σύνολα σαν τρόπος σκέψης, συμπεριφοράς και ζωής. Είμαστε κυρίαρχοι , τα τσακίζουμε όλα, καίμε δάση για βίλες και εξοχικά, ρίχνουμε χημικά στο χώμα για να αποδίδει «καλύτερα» (που τα τρώμε ύστερα εμείς οι ίδιοι κι αναρωτιόμαστε για καρκίνους), μολύνουμε τα πάντα στο πέρασμα μας( ποτάμια και λίμνες χωρίς ζωή, ερημοποίηση εδαφών), καταφέραμε να μολύνουμε τον ίδιο τον αέρα που αναπνέουμε, καταφέραμε να «φτιάξουμε» μεταλλαγμένα φυτά και ζώα και στείρους σπόρους…
Ο δυτικός άνθρωπος έχει πάψει από καιρό να δημιουργεί ή να παράγει αυτό που θέλει και τον ευχαριστεί, έχει πάψει να σέβεται. Στον πρώτο κόσμο οι περισσότεροι απασχολούνται σε δουλειές χωρίς νόημα ζωής απλά για τα φράγκα (και στους περισσότερους δεν αρέσει καν αυτό που κάνουν, η δουλειά τους, περνώντας τη μισή ζωή τους χαμένα, άσκοπα, απογοητευμένα). Ο δυτικός άνθρωπος έχει χάσει την επαφή με το αρχέγονο ανθρώπινο στοιχείο, με τη φύση, με τους γύρω του. Έχει απομείνει ένας εαυτός – έρμαιο σε μία χρηματοπιστωτική λαίλαπα ολίγων, που τον πάει όπου θέλει εκείνη. Δεν έχει γνώμη, δεν έχει αντίλογο, δεν έχει σκέψη, δεν έχει ζωή. Η χαρά της δημιουργίας έδωσε τη θέση της στη χαρά της ανούσιας και ηλίθιας υπερκατανάλωσης. Η χαρά της της αληθινής φιλίας έδωσε τη θέση της στο κάθε facebook. Η χαρά της ζωής έδωσε τη θέση της στη σύνδεση του internet, στο αμάξι, στο εξοχικό…
Κι όλα αυτά στο όνομα μιας «αειφόρου ανάπτυξης». Ανάπτυξη από ποιον και για ποιους; Μιας «ανάπτυξης οικονομικής» που πάντα ήξερε ο καθένας ότι για να αναπτύσσεται κάποιος , κάποιος άλλος εξαθλιώνεται. Μέχρι τώρα ο τρίτος κόσμος εξυπηρετούσε πολύ καλά την ευημερία του πρώτου κόσμου. Ε λοιπόν, τους τα πήραμε όλα. Δεν είχαν (και ακόμα δεν έχουν) όχι μόνο φαγητό, ούτε καν πόσιμο νερό κάθε μέρα, και παρ’όλα αυτά η αφθονία μας βασιζόταν σε αυτούς.
Κάπου εδώ όμως έληξε και αυτό το παραμύθι. Κι επειδή: α) δεν υπάρχει ανάπτυξη, με το δυτικό όρο της έννοιας, ενός χωρίς να υποφέρει ένας άλλος, β) τον τρίτο κόσμο τον έχουμε τσακίσει, εμείς οι «αναπτυγμένοι», πολλά χρόνια τώρα σε όλα τα επίπεδα (οικονομίας, φυσικών πόρων, επιβίωσης…) μόνο φτηνά εργατικά χέρια έχουν μείνει που ανταγωνίζονται τα εργατικά χέρια του πρώτου κόσμου στο ποιά πολυεθνική – offshore – μεγαλοεταιρεία κλπ. θα αναπτυχθεί περισσότερο, έφτασε κι ο καιρός του ευρωπαϊκού νότου (του αδύναμου κρίκου στο παιχνίδι) και της Ελλαδίτσας (μιας χώρας που το μόνο αξιόλογο πράγμα που διαθέτει είναι ιστορία και φυσική ομορφιά, όμως και σ’αυτό είναι ανίκανη και παράγει λανθάνων τουρισμό τσακίζοντας τη φυσική ομορφιά προς τέρψιν ηλιθίων).
Και κάπου μέσα σε όλα αυτά, «αθώε» νεοέλληνα που ψάχνεις συνομωσίες εξωτερικού, μπαίνεις κι εσύ στο παιχνίδι, αποκομμένος λοιπόν από κάθε ανθρώπινο στοιχείο (σεβασμός στη φύση, στο χώμα, στα δέντρα, στο νερό, στον αέρα για κανένα λόγο χρόνια τώρα), να κάνεις αυτό που σε συμφέρει και να παν οι υπόλοιποι να πνιγούν πάγια τακτική και γαλούχηση γενεών, ούτε ίχνος δημιουργίας στην καθημερινότητά σου, χρεωμένος από παντού για πλασματικές ανάγκες του δυτικού τρόπου ζωής, υπομένεις άλαλος και άφωνος μειώσεις μισθών- συντάξεων, απολύσεις, λιτότητες, εξαθλίωση των γύρω σου…, ότι κι αν σου σερβίρουν οι «γκουρού της ανάπτυξης», σε μια χώρα που το 80% του πληθυσμού της βρίσκεται σε δύο μόνο πόλεις (παγκόσμια πρωτιά ηλιθιότητας σε πληθυσμό 10.000.000 ατόμων περίπου), ζώντας χρόνια σε μια πόλη μέσα σε πολυ-κλουβιά (πολυκατοικίες) ενώ η επαρχία ρημάζει, και αναρωτιέσαι γιατί δεν μπορείς πλέον να πας στα μπουζούκια να ανοίξεις μπουκάλι σε αρτίστες-ζόμπι του lifestyle, γιατί δεν μπορείς να πληρώσεις δόσεις, ενοίκια, θέρμανση… Και περιμένεις το σωτήρα – μεσσία που θα σε σώσει (Τσίπρας, Σαμαράς, Μιχαλοβλάκας…) για να δεις τις καλύτερες μέρες, τις προηγούμενες, τότε που είχες να πληρώσεις δάνεια για οτιδήποτε αλλά δεν είχες ζωή και η δημιουργία ήταν άγνωστη λέξη στην καθημερινότητά σου.
Ε λοιπόν, κανείς δε θα σε σώσει. Το μοντέλο του δυτικού τρόπου ζωής σε θέλει ή εξαθλιωμένο, υποταγμένο και ηλίθιο ή νεκρό. Κι αν όχι εσένα, θέλει τον δίπλα σου. Κι αν το δέχεσαι αυτό είσαι ακόμα χειρότερος από αυτούς που σου επιβάλλουν ότι θέλουν. Καιρός να προσπαθήσουμε να θυμηθούμε όλα αυτά που μας κάναν ανθρώπους, όλα αυτά που έχουμε χάσει χρόνια τώρα. Καιρός για την αποανάπτυξη του δυτικού τρόπου ζωής και την ανάπτυξη του ανθρώπου. Καιρός για να υπολογίζουμε και τον δίπλα μας και να ξαναθυμηθούμε την έννοια του συλλογικού και του συνόλου. Καιρός για να γκρεμίσουμε όλους τους –ισμούς (καπιταλισμούς, σοσιαλισμούς κλπ.) και να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε απλά μια δίκαιη και αλληλέγγυα κοινωνία. Καιρός να σταματήσουμε να επιβιώνουμε και επιτέλους να ζήσουμε. Οι μάσκες της καταναλωτικής αποχαύνωσης έπεσαν. Καιρός να δημιουργήσουμε και να χαρούμε.
ΣΕΒΑΣΜΟΣ – ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΑΣ ΑΦΑΝΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΔΥΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ»
ΖΗΤΩ ΟΙ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΠΟΥ ΚΙ ΑΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΖΗΣΟΥΝ
Μ.
Ο ώριμος Καστοριάδης αδιαφορεί βασικά για τις αιτίες που οδήγησαν στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης, αδιαφορεί, για την τεράστια επιρροή των ΜΜΕ, στη διαμόρφωση του τρόπου ζωής και των προτύπων συμπεριφοράς, για την καταλυτική δύναμη των εθισμών και εξαρτήσεων του ανθρώπου, για τη δύναμη μιμητισμού στις κοινωνίες μας και για τις έντονες και καθοριστικές επιρροές που δέχεται το άτομο από την κοινωνία, τις επιχειρήσεις, την οικογένεια, την εκκλησία, το στρατό, το σχολείο κ.λπ., ήδη από τη παιδική του ηλικία. Ονειρεύεται λοιπόν ο Καστοριάδης με περισσή αφέλεια, την αλλαγή του φαντασιακού των Δυτικών, για να αλλάξουν τα πράγματα ως δια μαγείας, χωρίς να μας εξηγεί με ποια μαγική αλχημεία, θα γίνει η αλλαγή του φαντασιακού μας, μέσα στο πλαίσιο του κυρίαρχου συστήματος που κατευθύνει και εξουσιάζει πλήρως τη ζωή των πολλών και το περιβάλλον.