”Τα παγκόσμια προβλήματα χρειάζονται παγκόσμιες διαρθρωτικές λύσεις. Χρειαζόμαστε μία μεγάλη αλλαγή με όραμα  για τη ζωή. Η ανθρωπότητα αναζητά απαντήσεις και οι ιθαγενείς λαοί επεξεργαζόμαστε το πρότυπο του πολιτισμού της ζωή, που δίνει διέξοδο στη σημερινή  κρίση, και που  είναι ο κολεκτιβισμός. Η  φιλοσοφία δηλαδή της οργάνωσης και της ζωής στις κοινότητες των ιθαγενών της Λατινικής Αμερικής.”   Fernando Huanacuni Mamani
Στο  απόσπασμα αυτό ο Βολιβιανός κοινωνιολόγος και φιλόσοφος Fernando Mamani  παρουσιάζει τον πυρήνα της φιλοσοφίας του Vivir Bien ή Buen Vivir, που είναι και ο τίτλος του ομώνυμου βιβλίου, το οποίο  μεταφράσθηκε στα ελληνικά από μια ομάδα εθελοντών, με πρωτοβουλία της Εναλλακτικής Δράσης. Στην ουσία το πόνημα αυτό αποτελεί ένα είδος μανιφέστου, που όχι μόνο δίνει διέξοδο στη σημερινή -οικονομική, πολιτική, πολιτισμική και οικολογική- κρίση, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει, αλλά προσφέρει και ένα όραμα, που μπορεί να εμπνεύσει τα κινήματα και τους λαούς που αγωνίζονται αναζητώντας ένα νέο  μοντέλο κοινωνικής  οργάνωσης. Ένα μοντέλο που δεν αποβλέπει μόνο στο να εξασφαλίσει την ισορροπία στις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, αλλά κυρίως  ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση.
Η ιδεολογία του κολλεκτιβισμού (κοινοτισμού), που αποτελεί την έννοια-κλειδί στη φιλοσοφία του Vivir Bien  και προέρχεται  από τον τρόπο ζωής,  με τον οποία ζουν στις κοινότητες οι ιθαγενείς  της Λατινικής Αμερικής, επικαιροποιείται στις σημερινές συνθήκες και προτείνει  ένα νέο περιεχόμενο ζωής. Ένα περιεχόμενο, όπου  βρίσκουν το πραγματικό τους νόημα και την πρακτική τους έκφραση   πανανθρώπινες αρχές και αξίες, όπως η δικαιοσύνη,  η ελευθερία, η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα, η ισοτιμία των δύο φύλων, η δημοκρατία, η αυτονομία, η ανεξαρτησία, η προστασία του περιβάλλοντος  και πολλές άλλες, οι οποίες σήμερα περνούν κρίση . Με
τον τρόπο αυτό μπορούν  να αποκτήσουν  νέο περιεχόμενο επίσης και  οι αγώνες των λαών για την αντιμετώπιση τόσο   των παγκόσμιων, όσο και των τοπικών προβλημάτων.
Στο βιβλίο  ο συγγραφέας ασκεί  σκληρή, αλλά και πολύ τεκμηριωμένη κριτική στον καπιταλισμό και στην καταστροφική του πολιτική: ξεκινώντας από την καταστροφή του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα στην περιοχή του Αμαζονίου, που για τους ιθαγενείς ταυτίζεται με την ιερή για αυτούς έννοια Μάνα Γη (Pacha Mama), φθάνει μέχρι την φτώχεια και την εξαθλίωση που έχει επιφέρει σε όλο τον πλανήτη ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός σήμερα. Δίνει μεγάλη έμφαση στις επιπτώσεις που θα έχει για τη φύση και τους λαούς η ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας και των δημόσιων υπηρεσιών, και  ιδιαίτερα η ιδιωτικοποίηση του νερού. Αναφέρεται επίσης σε μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως είναι η μετανάστευση, η  υποχώρηση της δημοκρατίας και η έξαρση της βίας, του αυταρχισμού και του ρατσισμού, η κατάργηση της διατροφικής αυτοδυναμίας με τον έλεγχο της παραγωγής και διακίνησης των  τροφίμων από λίγες μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες και άλλα προβλήματα. Παράλληλα ασκεί κριτική και στο σοσιαλισμό-κομμουνισμό, υποστηρίζοντας ότι, παρά το γεγονός πως το σύστημα αυτό ενδιαφέρεται για τις αξίες που αναφέρθηκαν, όμως τις περιορίζει μόνο για τους ανθρώπους και δεν παίρνει υπόψη το φυσικό περιβάλλον και τα υπόλοιπα όντα που υπάρχουν γύρω από τον άνθρωπο.
Πιστεύω ότι οι αναγνώστες θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν πολλές νέες και πολύ ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις και να βρουν αισιόδοξες απαντήσεις  και κυρίως εφαρμόσιμες λύσεις στις ανησυχίες και τα ερωτηματικά που μας απασχολούν όλους.
Μάκης Σταύρου
Ιστορικός-Περιβαλλοντολόγος
Συντονιστής της ομάδας των εθελοντών μεταφραστών του βιβλίου