Ο Κορινθιακός Κόλπος είναι μια μικρογραφία της Μεσογείου. Και οι δύο θάλασσες έχουν μια στενή φυσική είσοδο και μια τεχνητή έξοδο. Κλειστές θάλασσες και οι δύο, άρα εκτεθειμένες στις περιβαλλοντικές καταστροφές. Ο Κορινθιακός Κόλπος διαθέτει σπάνια προστατευόμενα οικοσυστήματα, όπως οι «κήποι» των κοραλλιών, τα υποθαλάσσια λιβάδια της Ποσειδωνίας, που συνθέτουν ένα πανέμορφο τοπίο στον πυθμένα. Εδώ βρίσκουν καταφύγιο τα τέσσερα είδη δελφινιών της Ελλάδος.
Κανονικά αυτή η υπερευαίσθητη θάλασσα θα έπρεπε να προστατεύεται με δρακόντεια μέτρα γιατί μολύνεται εύκολα εξαιτίας της αργής ανανέωσης των υδάτων της. Αλλά το κέρδος δεν έχει οικολογικές ευαισθησίες. Η «Αλουμίνα» εδώ και πενήντα χρόνια απορρίπτει την κόκκινη λάσπη της σ’ αυτή τη «λίμνη» και έχει καλύψει το 12% του πυθμένα του Κόλπου.
Αυτή η λάσπη είναι ένα επικίνδυνο δηλητήριο που αποτελείται από βαρέα μέταλλα, φυσικά ραδιενεργά συστατικά και πολλές άλλες επικίνδυνες καρκινογόνες ουσίες, σύμφωνα με τον καθηγητή Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών Απόστολο Βανταράκη.
Ο Κορινθιακός Κόλπος είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ελλάδας. Αν ενεργοποιηθεί το ρήγμα του και διασκορπίσει αυτή τη λάσπη, ο Κορινθιακός θα πεθάνει για πάντα. Εχει στα σπλάχνα του μια ωρολογιακή βόμβα που δεν ξέρουμε πότε θα εκραγεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πεθαίνει αργά αργά. Στον Κορινθιακό καταλήγουν τα αστικά λύματα χωρίς βιολογικό καθαρισμό.
Τα απόβλητα των ελαιοτριβείων μολύνουν τη θάλασσα με τα οξέα τους, που είναι αδιάλυτα στο νερό. Η άλλη πληγή είναι τα πλαστικά που διασπώνται σε μικροσκοπικά κομμάτια, μη ορατά από το μάτι και καταλήγουν στον άνθρωπο, μέσω της τροφικής αλυσίδας, δηλαδή από τα ψάρια που τα έχουν προσλάβει. Τέλος, έχουμε την υπεραλίευση με ανεμότρατες, τράτες και βιτζότρατες. (Οι τελευταίες είχαν απαγορευτεί. Αλλά ο οικολόγος υπουργός Ευάγγ. Αποστόλου τις επανέφερε ως αριστερές, που είναι καλύτερες από τις προηγούμενες που ήταν δεξιές).
Τα αποθέματα των ψαριών έχουν μειωθεί δραματικά. Μέσα σε δύο χρόνια (2009-2011) είχαν εκβρασθεί 25 νεκρά δελφίνια λόγω της έλλειψης τροφής και της ρύπανσης από χημικά και βαρέα μέταλλα. Φυσικό επακόλουθο να επελάσουν οι τσούχτρες, που απ’ ό,τι φαίνεται εγκαταστάθηκαν μόνιμα στον Κορινθιακό και τον έκαναν ακατάλληλο για κολύμβηση.
Οι λίγοι θαρραλέοι που το τολμούν, το πληρώνουν με ένα οδυνηρό τσίμπημα τσούχτρας. Αλλοι παθαίνουν αλλεργικό σοκ και αν δεν διακομιστούν ταχύτατα στο νοσοκομείο κινδυνεύουν να πεθάνουν από ασφυξία.
Τι είναι τελικά αυτές οι τσούχτρες που μας απειλούν; Ανήκουν στα κνιδόζωα που είναι μια τεράστια οικογένεια (τα σφουγγάρια και τα κοράλλια ανήκουν σε αυτήν τη συνομοταξία). Εδώ μας ενδιαφέρουν οι τσούχτρες (jelly fish). Παρουσιάστηκαν τουλάχιστον εδώ και 565 εκατομμύρια χρόνια και, ως συντηρητικά είδη και πιστά στα ιδανικά της φυλής τους, παρέμειναν ίδιες.
Ετσι, δεν έχουν μυαλό, στερούνται πνευμόνων και πτερυγίων, δεν έχουν ραχοκοκαλιά. Εχουν πολλά στόματα και πολλά στομάχια. Για να πολλαπλασιαστούν δεν χρειάζεται ζευγάρωμα. Ολη τη δουλειά την κάνουν από μόνα τους, γιατί δεν υπάρχει ούτε αρσενικό ούτε θηλυκό. Οπως ζουν σε κοπάδια εκατομμυρίων και πάνε όπου τις πάει το κύμα, συνιστούν θανάσιμο κίνδυνο για τις ιχθυοκαλλιέργειες.
Στη Νέα Ζηλανδία, σε λιγότερο από μισή ώρα σκότωσαν 56.000 σολομούς τριών κιλών. Μεταξύ 1999 και 2002 τέσσερα εκατομμύρια σολομοί είχαν την ίδια τύχη. Αλλά η χάρη τους δεν σταματάει εδώ. Χτυπούν και τις μονάδες ηλεκτρικού ρεύματος μπλοκάροντας τους απορροφητήρες νερού. Αυτό συνέβη στις Ινδίες, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και τις Φιλιππίνες.
Επίσης ακινητοποίησαν μεγάλα πλοία μπλοκάροντας τις προπέλες, ακόμα και σε πυρηνοκίνητα πλοία (USS RONALD REAGAN). Ακούγονται υπερβολικά όλα αυτά; Αλλά τα χειρότερα δεν τα είπαμε ακόμα. Για τους δύσπιστους παραπέμπω στο βιβλίο της Lisa-Ann Gershwin «Stung! On gellyfish blooms and the future fo ocean» (εκδόσεις Chicago), μιας ερευνήτριας διεθνούς κύρους (από εκεί αντλώ αυτά τα στοιχεία).
Αυτά τα ζόμπι της θάλασσας είναι ανίκητα. Τα χημικά δεν τα πιάνουν, ούτε οι εκκενώσεις ρεύματος, γιατί κινούνται κατά πώς πάει το κύμα. Τα ηχητικά σοκ τούς είναι αδιάφορα γιατί δεν έχουν ούτε αυτιά ούτε μυαλό. Αλλά ακόμα και τα βιοκτόνα δεν λειτουργούν.
Νεκρά ή ζωντανά, κάνουν την ίδια δουλειά. Εξακολουθούν να βγάζουν βλέννα και να μπλοκάρουν τους απορροφητήρες. Οι αιτίες αυτής της παγκόσμιας καταστροφής είναι ίδιες με αυτής του Κορινθιακού. Και όταν ρώτησαν δημοσιογράφοι τη διαπρεπή επιστήμονα τι πρέπει να γίνει, είπε: «Τώρα πια είναι αργά. Και αν στο μέλλον εξαφανιστεί όλη η θαλάσσια πανίδα, οι τσούχτρες θα επιζήσουν».
Σκέφτομαι αυτές τις μικρές οικολογικές οργανώσεις του Κορινθιακού που από χρόνια παλεύουν σκληρά για να τον σώσουν (μαζί τους, προ δεκαετίας, είχα καταθέσει ερώτηση στη Βουλή, βουλευτής γαρ του ΣΥΡΙΖΑ -και ελπίζω το τελευταίο λάθος της ζωής μου). Τι έκαναν όμως οι κάτοικοι των παραλιών του Κορινθιακού όλα αυτά τα χρόνια; Τίποτα απολύτως. Ηδη κάποιοι γνωστοί μου ξενοίκιασαν τα σπίτια τους γιατί φέτος δεν έκαναν κανένα μπάνιο.
Η παραλία ζει από τον εγχώριο τουρισμό που νοικιάζει σπίτια με τον χρόνο. Οι ντόπιοι θα περιμένουν μέχρι να καταστραφεί τελείως ο τόπος τους και να μεταναστεύσουν για άλλη μια φορά;