του Θανάση Παπακωνσταντίνου*

“…Λυπάμαι αν στεναχώρησα κάποιους γιατί η διάθεσή μου είναι να τιμώ όσους δίνουν από το υστέρημά τους για να μ’ ακούσουν.
Αλλά, όποτε νοιώθω ότι πρέπει να στηρίξω την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα το κάνω ακόμα κι αν μείνω μόνος, να παίζω και να τραγουδάω στις πέτρες του Κισσάβου.”

Γεια σας.
Είμαι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και θα ήθελα να παρουσιάσω το δικό μου μικρό κομμάτι της αλήθειας που μου αναλογεί, χωρίς να παραγνωρίζω την αλήθεια της κυρίας που έγραψε το κείμενο αλλά και όλων των άλλων που ασχολήθηκαν με το θέμα.

Δεν γνωρίζω τη διαδικασία μέσω του facebook, γι’ αυτό απευθύνομαι σ’ αυτό το blog, με την ελπίδα ότι θα φτάσει «στα χέρια» της άμεσα ενδιαφερόμενης αλλά και αυτών που με κατηγορούν ή με υπερασπίζονται.
Πρώτα θα αναφερθώ-όσο πιο λακωνικά γίνεται- σε κάποια γενικότερα ζητήματα που με ταλανίζουν,σε κάποιες απόψεις που ενστερνίζομαι και που,έχοντας μια δυναμική σχέση με τον αυθορμητισμό και το χαοτικό της ύπαρξης, με οδηγούνε σε μια στάση ζωής και όχι σε κάποια άλλη .Ύστερα θα αναφερθώ και στο συγκεκριμένο.
α)Σε σχέση με τη μουσική(και γενικότερα την τέχνη):
Η μουσική είναι βαθύς στοχασμός πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση. Έρχεται να στηρίξει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που βάλεται από εξωτερικούς εχθρούς(απάνθρωπες εξουσίες,άπληστα ανθωποειδή,που σαν θεοί μοιάζουν τον ήλιο ,το ψωμί και το θάνατο) αλλά και από εσωτερικές συγκλονιστικές διαδικασίες.
Για να έχει αυτή τη λυτρωτική δύναμη το δημιούργημα, ο δημιουργός θα πρέπει να γεννά με τη μέγιστη αγνότητα ,την αφέλεια του νηπίου. Νά αφήσει τη λάβα να τιναχτεί απ’ τα σωθικά του αρχέγονα. Ο Τσέζαρε Παβέζε έλεγε χαρακτηριστικά,ότι κάθε προσπάθεια να κατευθύνει κανείς αυτό που πηγάζει από μέσα του,το αποδυναμώνει. Έτσι λοιπόν δεν πιστεύω στη στρατευμένη τέχνη. Γι αυτό και τα τραγούδια μου είναι εν μέρει ακατανόητα στιχουργικά. Έχω γράψει συχνά με αυτόματη γραφή,λειτουργώντας ως ενδιάμεσο τυχερό-άτυχο ανθρωπάκι.
β)Σε σχέση με τη βία:
Με εξοργίζει η βία των ισχυρών.
Κατανοώ τη βία των αδύναμων και καταπιεσμένων αλλά δεν την ενστερνίζομαι.
Για δύο βασικούς λόγους. Ό ένας οφείλεται στη φτιαξιά μου. Η ψυχοσύνθεσή μου είναι τέτοια που δεν μ’ έχει οδηγήσει ποτέ στη βία. Ακόμα και έναν οικογενειακό καυγά να άκουγα στο διπλανό διαμέρισμα η καρδιά μου πάλλονταν από ταραχή λες και γκρεμιζόταν όλος ο κόσμος. Όταν βρίσκομαι σε μέθη,που τότε φαίνεται ξεκάθαρα τι βρίσκεται στον πυρήνα του καθενός-έστω και εν υπνώσει- ,αγαπάω όλο τον κόσμο. Μα και στα τραγούδια μου φαίνεται αυτό. Αρκετά από αυτά τα έχω γράψει κάτω από ένα υπέρτατο συναίσθημα τρυφερότητας για τον άνθρωπο αλλά και για το σύμπαν ολόκληρο.Συμφωνώ με τον Antonio Porchia: «Αν αγαπάς τον ήλιο που σε φωτίζει,ίσως αγαπάς. Κι αν αγαπάς το έντομο που σε δαγκώνει,αγαπάς»
Ο άλλος λόγος είναι ιδεολογικός. Θεωρώ ότι στην προσπάθειά του να πραγματώσει κάποιος την κοινωνία εκείνη όπου δεν θα υπάρχει εκμετάλευση ανθρώπου από άνθρωπο,δεν θα υπάρχει βία,καταπίεση παρά μόνο αλληλεγγύη και ανθρωπιά,τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει πρέπει να αντικαθρεφτίζουν αυτό που πάει να φτιάξει. Αν θες μια κοινωνία χωρίς βία δεν μπορείς να την πετύχεις χρησιμοποιώντας βία,όσο δικαιολογημένη κι αν φαίνεται. Όταν αντιπαλεύεις τέρατα ,υπάρχει ο κίνδυνος να γίνεις-χωρίς ίσως να το καταλάβεις- κι ο ίδιος τέρας. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Ο σκοπός και τα μέσα αγιάζουν το αποτέλεσμα. Κι όπως τα λέει καλύτερα κι ο μεγάλος-κατά τη γνώμη μου- στοχαστής και άνθρωπος Raoul Vaneigem : «Τι απάντηση προτείνει το αντάρτικο; Κάθε φορά που κουβαλά μαζί του την απάντηση, είναι για κακό. Ο θρίαμβος των όπλων οδηγεί πάντοτε σε πικρή ήττα των ανθρώπων. Το βασικό λάθος της ένοπλης πάλης είναι ότι δίνει προτεραιότητα σε έναν στόχο στρατιωτικό έναντι της δημιουργίας μιας ζωής καλύτερης για όλους. Αν πρέπει να διεισδύσεις στο πεδίο του εχθρού για να επιτύχεις τον στόχο σου,τότε έχεις ήδη προδόσει τη βούληση για ζωή υπέρ της βούλησης για δύναμη».
Και κάτι για τον αναρχισμό. Έχω πει ότι στην πράξη είμαι μικροαστός του κερατά. Οι αντιφάσεις μου είναι τέτοιες που θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι αν έλεγα ότι είμαι αναρχικός. Αυτό που λέω είναι ότι η ουτοπία της αναρχίας είναι η πιό γλυκιά,ανθρώπινη ,αισιόδοξη και ποιητική ουτοπία που έχει γεννήσει ο άνθρωπος στην πορεία του προς το χάος. Κι ότι ο αναρχισμός δεν είναι συνυφασμένος με τη βία,όπως πολλοί ημιμαθείς διαστρεβλωτές του άθλιου συστήματος που ζούμε,προσπαθούν να περάσουν,ως μοναδική αλήθεια.
Ας πάω τώρα και στο συγκεκριμένο ζήτημα που δημιουργήθηκε. Λίγο πριν την εμφάνιση με προσέγγισαν δύο κοπέλες,νομίζω από την κατάληψη της Βίλας «Αμαλία» και με ενημέρωσαν για την περίπτωση γυναίκας που έχει φυλακιστεί για συμμετοχή στην ομάδα «Πυρήνες της φωτιάς» και η οποία κάνει απεργία πείνας γιατί δεν θέλει να εξεφτελίζεται μέσα από τη διαδικασία της κολπικής εξέτασης,ζητώντας μου να κάνουν μια μικρή παρέμβαση-ενημέρωση για το θέμα.
Η αλήθεια είναι ότι αμφιταλαντεύτηκα. Από τη μιά ήξερα ότι αρκετοί από όσους ήρθαν να με ακούσουν θα ένοιωθαν καπελωμένοι αν έδινα την άδεια και πιθανότατα θα τους χάσω από φίλους της μουσικής μου. «Δεν με συνέφερε». Αλλά στο τέλος είπα μέσα μου: «Τι στο καλό ρε Θανάση.Λες ότι η μουσική στηρίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.Απόδειξέ το»
Κι έτσι έγινε αυτή η μικρή ενημέρωση. Δεν έχω ιδέα για τις προκυρήξεις και ότι άλλο μπορεί να έλαβε χώρα μέσα ή έξω ,στον μεγάλο αυτό χώρο ούτε με εκφράζει. Με εκφράζουν αυτά που ανέφερα παραπάνω,για τα οποία με έχουν κράξει και πολλοί αναρχικοί στο παρελθόν.
Λυπάμαι αν στεναχώρησα κάποιους γιατί η διάθεσή μου είναι να τιμώ όσους δίνουν από το υστέρημά τους για να μ’ ακούσουν.
Αλλά, όποτε νοιώθω ότι πρέπει να στηρίξω την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα το κάνω ακόμα κι αν μείνω μόνος, να παίζω και να τραγουδάω στις πέτρες του Κισσάβου.
Με τη φιλική συμμετοχή του Θανάση Παπακωνσταντίνου θα ξεκινήσει το “Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ” που συνδιοργανώνουν συλλογικότητες των Τρικάλων και το Από Κοινού  στις 29 και 30 Ιουνίου 2012 στο Πάρκο Ματσόπουλου.
 

*Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου γεννήθηκε στις 26 Απριλίου του 1959 στον Τύρναβο. Κρατά ως σημαντικότερη ανάμνηση σήμερα το «άρωμα απ’ το βρεγμένο χώμα» και τα παραδοσιακά τραγούδια που τραγουδούσαν στα χωράφια οι γονείς του. Στη Θεσσαλονίκη σπουδάζει μηχανολόγος-μηχανικός ενώ στη συνέχεια υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στην Κοζάνη κάνοντας «αγρύπνιες» στα ταβερνάκια της πόλης. Μετά το στρατό αρχίζει να ασχολείται με την κατασκευή μουσικών οργάνων όπως μπουζούκια, μπαγλαμάδες, τζουράδες και λαούτα.

Σήμερα ζει στη Λάρισα και ασχολείται αποκλειστικά με τη μουσική αφού εργάστηκε για χρόνια «στης ΔΕΥΑΛ τα χαρακώματα», ως εργολάβος δημοσίων έργων. Είναι παντρεμένος και έχει δύο δίδυμα αγόρια, τον Κωνσταντή και τον Αριστοτέλη.

Ξεκινά γράφοντας στιχάκια. Στα 19 του πλησιάζει το Μάνο Λοΐζο προτείνοντάς του έξι από αυτά, «αδόκιμα και καθόλου καλά», όπως τα χαρακτηρίζει σήμερα. Η δουλειά του συνθέτη πάνω στα τραγούδια αυτά χάνεται με το θάνατό του το 1982 και η επικείμενη συνεργασία σταματά πριν ολοκληρωθεί. Λίγα χρόνια αργότερα δίνει κάποια άλλα στιχάκια του στην Ελευθερία Αρβανιτάκη και στην Οπισθοδρομική Κομπανία, χωρίς όμως να δισκογραφηθούν.

Η πρώτη του παρουσία στο χώρο γίνεται τελικά μέσα από το διαγωνισμό Μουσικοί Αγώνες Κέρκυρας που διοργάνωνε ο Μάνος Χατζιδάκις. Ο διαγωνισμός ηχογραφήθηκε ζωντανά και κυκλοφόρησε ο δίσκος Κέρκυρα ’82 – Αγώνες ελληνικού τραγουδιού – Τα 25 τραγούδια. Ο Θανάσης συμμετείχε με το τραγούδι Η χελώνα -ένα «περίεργον λαϊκό» σύμφωνα με την παρατήρηση του Μάνου Χατζιδάκι- που ερμήνευσε ο Πάνος Τσαπάρας. Δύο χρόνια αργότερα, το Δεκέμβρη του 1984, θα κυκλοφορήσει ο δίσκος Διαίρεση του συνονόματού του Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Ο πασίγνωστος τώρα πια Μαύρος γάτος και ο Λεγεωνάριος είναι τα δύο τραγούδια, τους στίχους των οποίων υπογράφει ο Θανάσης.

Οι προσωπικές του δουλειές ξεκινούν τον Απρίλιο του 1993 με την Αγία Νοσταλγία σε παραγωγή Νίκου Παπάζογλου ενώ στην ενορχήστρωση συνέπραξαν, εκτός του Θανάση, ο Μανώλης Πάππος και ο Θανάσης Σοφράς. Ο Κοζανίτης Γιώργος Μιχαήλ έχει συνδράμει ερμηνευτικά σε έξι από τα τραγούδια του δίσκου όπου ο Θανάσης, εκτός από δικούς του στίχους, «ντύνει» μουσικά ένα ποίημα του Ανδρέα Εμπειρίκου καθώς και τέσσερα ρουμπαγιάτ του Πέρση ποιητή Ομάρ Καγιάμ. Επίσης εδώ αρχίζει μια παράδοση που θέλει στους προσωπικούς δίσκους του Θανάση να συμμετέχουν και μέλη της οικογένειάς του: τα δίδυμα απαγγέλλουν την εισαγωγή στην Πάστα με κερασάκι. Την ίδια χρονιά ο Θανάσης συμμετέχει με τους στίχους του στα τραγούδια Φάλτσος χρησμός και Να ρωτάς στον Κύκλο του Σωκράτη Μάλαμα. Δυο χρόνια αργότερα, το Μάιο του 1995, κυκλοφορεί ο δεύτερος δίσκος του Θανάση με τίτλο Στην Ανδρομέδα και στη Γη. Ο Σωκράτης Μάλαμας και η Μελίνα Κανά πλαισιώνουν τον Θανάση στο τραγούδι. Ο Σωκράτης έχει αναλάβει και την παραγωγή ενώ ενορχήστρωσε με τη βοήθεια του Στέργιου Γαργάλα και του Κώστα Θεοδώρου. Όπως και στην πρώτη δουλειά του Θανάση έτσι και τώρα η κυκλοφορία γίνεται από τη Lyra μέσω του label Στρόγγυλοι Δίσκοι του Νίκου Παπάζογλου…..

Περισσότερες πληροφορίες για το Θανάση Παπακωνσταντίνου στην “Κοιλάδα των Τεμπών“