Αποστάσεις

Από τον ΓΙΩΡΓΟ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟ

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 27 Αυγούστου 2011

Γεύσης Εγκώμιον

Αλέθουν τη λύπη των ανθρώπων οι μέρες του Αυγούστου.
Και να, η θαυμαστή ζύμη: γεύσεις ξεχασμένες (διότι τις θεωρούσαμε φτωχές, αγροτολαϊκές) επανακάμπτουν στον ουρανίσκο. Οι χθόνιες θεότητες παίρνουν την εκδίκησή τους. Οι καρποί της Γης λάμπουν· «χαίρονται» τη ματαιοδοξία μας, την υποταγή μας στην ταχυφαγία, στην πολυφαγία. Αφού κορεστήκαμε, όκωσπερ κτήνεα, αναγκαζόμαστε να ακούσουμε τον Ηράκλειτο, που, ευγενικής, αριστοκρατικής καταγωγής ων, έμαθε στους συμπολίτες του Εφέσιους πώς μπορούν να σωθούν από την ασιτία τρώγοντας κριθάρι!
ΚΡΙΘΑΡΙ οι Εφέσιοι; Α, πα, πα! Αυτοί τρέφονταν με τα πιο ακριβά εδέσματα απ’ όλο τον γνωστό τότε κόσμο. Να, όμως, που ο εχθρός τούς στέρησε αυτή την πολυτέλεια. Και τι να κάνουν; Εάν δεν τους έδειχνε τον τρόπο ο αινικτής φιλόσοφος ίσως και να πέθαιναν από την πείνα.
ΤΗ ΣΟΦΙΑ του Ηράκλειτου διέθεταν, έως και πριν από λίγες δεκαετίες, οι μανάδες της Μεσογείου, που με ελάχιστους καρπούς διαχειρίζονταν θαυμάσια την οικιακή οικονομία, σε πολυμελείς δε οικογένειες.
ΕΠΑΙΡΝΑΝ το ελάχιστο, το ζύμωναν με κάτι επίσης ελάχιστο και μοσχοβολούσε ο τόπος (και ευφραίνονταν οι γαστέρες…).
ΔΕΝ ΗΞΕΡΑΝ τίποτε για οικολογικά κινήματα· ήταν από μόνες τους θεραπεύτριες του περιβάλλοντος. Τίποτε δεν περίσσευε, τίποτε δεν πεταγόταν στα σκουπίδια. Η ανακύκλωση στην πηγή της.
ΤΙ ΦΡΟΥΤΑ, τι καρποί, τι ρίζες, τι βολβοί, τι χόρτα, τι ζαρζαβατικά, τι μυζήθρες, τι αβγά. Τι γεύσεις! Κι ύστερα ήρθαν οι βάρβαροι… Η σοφία των παλιών μανάδων εξαφανίστηκε γιατί -λέει- ο πληθυσμός αυξήθηκε και οι παλιές καλλιέργειες αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν στη ζήτηση. Και δώσ’ του μονοκαλλιέργειες, δώσ’ του χημικά, πάνε οι παλιοί σπόροι, πάνε οι ποικιλίες, πάν’ όλα.
ΙΔΟΥ, λοιπόν, σήμερα, μετά έναν μακρόχρονο βιασμό γης, νου, ψυχής, σώματος, ένα ποτήρι με βυσσινάδα παίρνει τη θέση του στο τραπέζι με το λευκό τραπεζομάντιλο και το πορφυρούν επικρατεί στην ατμόσφαιρα· στη γεύση και την αισθητική.
ΤΟ ΛΑΔΙ, το μέλι, το κρασί ρέουν στις συνειδήσεις, τις ξυπνάνε, μας βγάζουν από το λήθαργο. Η διατροφή επαναποκτά τη σοφή σημασία της. Απρόσμενη ευκαιρία για τους πολλούς (γιατί οι λίγοι αρχαιογευσιγνώστες πάντα υπήρχαν) να ανακαλύψουμε τον πολιτισμό της γεύσης, να πλάσουμε το έλασσον, να δημιουργήσουμε το μείζον.
ΤΟ ΤΡΩΓΕΙΝ (με τη σοφία των μανάδων) είναι θαυμάσιος, λαϊκός πολιτισμός, άριστος. Βεβαίως και οι αστοί είναι ευπρόσδεκτοι σ’ αυτές τις γεύσεις. Ας κοπιάσουν. Προλαβαίνουν!

Πηγή:   http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=27/08/2011&s=apostaseis