Η απορρύθμιση του κλίματος
του Αντώνη Μπρούμα
Η απορρύθμιση του κλίματος φέρνει την ανθρωπότητα ενώπιον της μεγαλύτερης πρόκλησης, που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα.
Η εξέγερση των “κίτρινων γιλέκων” στη Γαλλία ενάντια στον “οικολογικό” φόρο του Μακρόν στο πετρέλαιο κίνησης και την βενζίνη αποκαλύπτει τα τραγικά αδιέξοδα, απέναντι στα οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι. Το βασικό αίτημα των “κίτρινων γιλέκων” είναι να μπορούν να ζουν από τον μισθό τους. Ένας φόρος αποτελεί τιμώρηση συμπεριφοράς εντός του συστήματος της αγοράς και έχει ως σκοπό την μείωση της κατανάλωσης καυσίμων, που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ταυτόχρονα, στερεί τα προς το ζην από μεγάλες μάζες εργαζομένων, που αναγκάζονται να ταξιδέψουν μακριά κάθε μέρα για να πάνε στη δουλειά τους.
Η οικονομική θεωρία της αποανάπτυξης προβλέπει ότι η ραγδαία μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος είναι αναπόφευκτη τα επόμενα 50 χρόνια. Αν συμβεί σε καπιταλιστικό πλαίσιο, μία τέτοια μείωση θα συνιστά κόλαση για το 99% των ανθρώπων. Πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις μπορούμε όλοι να φανταστούμε τις ευρύτερες συνέπειες μίας τέτοιας τεκτονικής αλλαγής, όπως συρρίκνωση των δημοκρατικών κατακτήσεων, μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών λόγω περιβαλλοντικής προσφυγιάς, περιφερειακούς ή και παγκόσμιους πολέμους.
Σύμφωνα με την οικονομική θεωρία της αποανάπτυξης μία ραγδαία μείωση του ΑΕΠ είναι εφικτή χωρίς να καταστεί η ζωή μας κόλαση. Ένας συνδυασμός επιστροφής των κοινών αγαθών, δημοκρατικής συμμετοχής, αναδιανομής του πλούτου, υψηλής τεχνολογίας και αλλαγής των καταναλωτικών νοοτροπιών μπορεί να θωρακίσει τις κοινωνίες απέναντι στην επερχόμενη δυστοπία και να ανατρέψει την απορρύθμιση του κλίματος. Μια τέτοια εκδοχή του κοινού μας μέλλοντος είναι απολύτως δυνατή με μία μόνο προϋπόθεση : αν και εφόσον ξεπεράσουμε τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό (σημείωση : επιστροφή σε πρότερες μορφές καπιταλισμού δεν είναι πια δυνατή για δομικούς λόγους).
Η επιβολή ενός οριζόντιου φόρου στο όνομα της οικολογίας, που στερεί τους ανθρώπους από τα προς το ζην, είναι η αδιέξοδη εκδοχή της συστημικής οικολογίας, που από το ’70 μέχρι σήμερα δεν έχει αποτρέψει την γενική κατεύθυνση της διατάραξης της σχέσης ανθρώπου / φύσης και μας έχει φέρει σε αυτό το σημείο. Κανείς οικολόγος δεν πρέπει να υιοθετεί τον “φόρο Μακρόν”, καθώς κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με αυτοχειρία. Σήμερα περισσότερο από ποτέ το να είσαι οικολόγος σημαίνει ότι αναζητάς όχι ποσοτικές αλλά μη ρεφορμιστικές ποιοτικές αλλαγές μετάβασης σε έναν άλλο τρόπο ζωής. Αυτή είναι η δουλειά των οικολόγων σήμερα και όχι το να φέρνουν σε σύγκρουση τις πληβειακές μάζες με το μόνο σχέδιο που μπορεί να τις διασώσει.
Σύμφωνα με την οικονομική θεωρία της αποανάπτυξης μία ραγδαία μείωση του ΑΕΠ είναι εφικτή χωρίς να καταστεί η ζωή μας κόλαση. Ένας συνδυασμός επιστροφής των κοινών αγαθών, δημοκρατικής συμμετοχής, αναδιανομής του πλούτου, υψηλής τεχνολογίας και αλλαγής των καταναλωτικών νοοτροπιών μπορεί να θωρακίσει τις κοινωνίες απέναντι στην επερχόμενη δυστοπία και να ανατρέψει την απορρύθμιση του κλίματος. Μια τέτοια εκδοχή του κοινού μας μέλλοντος είναι απολύτως δυνατή με μία μόνο προϋπόθεση : αν και εφόσον ξεπεράσουμε τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό (σημείωση : επιστροφή σε πρότερες μορφές καπιταλισμού δεν είναι πια δυνατή για δομικούς λόγους).
Η επιβολή ενός οριζόντιου φόρου στο όνομα της οικολογίας, που στερεί τους ανθρώπους από τα προς το ζην, είναι η αδιέξοδη εκδοχή της συστημικής οικολογίας, που από το ’70 μέχρι σήμερα δεν έχει αποτρέψει την γενική κατεύθυνση της διατάραξης της σχέσης ανθρώπου / φύσης και μας έχει φέρει σε αυτό το σημείο. Κανείς οικολόγος δεν πρέπει να υιοθετεί τον “φόρο Μακρόν”, καθώς κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με αυτοχειρία. Σήμερα περισσότερο από ποτέ το να είσαι οικολόγος σημαίνει ότι αναζητάς όχι ποσοτικές αλλά μη ρεφορμιστικές ποιοτικές αλλαγές μετάβασης σε έναν άλλο τρόπο ζωής. Αυτή είναι η δουλειά των οικολόγων σήμερα και όχι το να φέρνουν σε σύγκρουση τις πληβειακές μάζες με το μόνο σχέδιο που μπορεί να τις διασώσει.
