Του Γ. ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ

“Η απόδοση ενός πατρογονικού ελαιόδεντρου δεν είναι το λάδι, αλλά το καθαρό νερό της σοφίας του”
Οδυσσέας Ελύτης

Η φωτιά στο τζάκι έκαιγε και το τσίπουρο έρεε στην παρέα όπως και η κουβέντα. Ο γέρο αγρότης, με χαραγμένο στο πρόσωπό του την απαρχή του κόσμου και με συμφωνία με τον Χάρο να “φύγει ” με κοινή συμφωνία μαζί του κατά πως λέει ο ίδιος, φαινόταν να μην παρακολουθεί αλλά προς το τέλος όταν η κουβέντα περιστρεφόταν γύρω από την οικολογία με τράβηξε παράμερα και με οδήγησε στο κελάρι του σπιτιού. Με αργά, σίγουρα βήματα με αργές κινήσεις πιάνει στα χέρια του δύο σακουλάκια από τα πολλά που είχε φυλαγμένα και μου λέει με σιγανή, ψελιστική φωνή: “Είναι σπόροι από την εποχή του παππού μου”.
Συνωμοτικά, επίμονα, με κοίταγε κατευθείαν στα μάτια. Πώς ανοίγει κανείς το ντουλάπι με τιμαλφή; Με προσοχή, με φόβο μην τον δει κανείς, μα τα τιμαλφή του γέρου Κώστα ήταν οι σπόροι. Οχι λίρες , ευρώ ή χρυσαφικά. Κράτησα χρόνια αυτή τη συγκίνηση. Μέχρι που πέρυσι ο δρόμος με έβγαλε στο ΜΑΙΧ και επισκέφτηκα την τράπεζα σπόρων που υπάρχει και λειτουργεί εκεί. Μοναδική στην Κρήτη.
Με τον ίδιο τρόπο η Αδαμαντία μας οδήγησε με τον φίλο μου τον Γιάννη τον βιοκαλλιεργητή στο εσωτερικό του ψυγείου όπου φυλάσσονται σε βαθιά κατάψυξη σπόροι από ενδημικά φυτά της Κρήτης αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Με το ίδιο τελετουργικό, με την ίδια συγκίνηση, με το ίδιο πάθος. “Εδώ φυλάμε, διατηρούμε και κατά διαστήματα αναπαράγουμε το μεγαλύτερο μέρος από τα ενδημικά φυτά της Κρήτης” μας λέει, “όπως και πληθώρα φυτών από όλη την χώρα”. Δίπλα είναι ο βοτανικός κήπος και λίγο πιο πέρα τα αποξηραμένα δείγματα από 8.000 περίπου φυτά της χώρας μου εξηγεί η Χριστίνα.
Η Γιώτα μου εξηγεί ότι βλέπει στο μικροσκόπιο. Τους γυρόκοκκους στην εξέταση του μελιού. Η τέταρτη της παρέας η Ελένη λείπει. Τέσσερις γυναίκες έχουν κάνει όλη αυτή τη δουλειά. Δεν είπαν τίποτα για προβλήματα, ελλείψεις προσωπικού, πενιχρές αμοιβές, μείωση ή έλλειψη κρατικών επιδοτήσεων. Μόνο τον έρωτα στα μάτια τους για αυτό που κάνουν διακρίνεις. Αλλιώς αυτό το έργο δεν θα υπήρχε. Δοσμένες στο καθήκον όχι ως επάγγελμα αλλά ως πράξη νοήματος στη ζωή.
Μια μολυβοντομάτα μας έκοψε στα τέσσερα η Αδαμαντία την αλάτισε και μας την πρόσφερε πάνω στον πάγκο εργασίας. Ηταν κάτι σαν μεταλαβιά.
Αυτά θα σώσουν την πατρίδα, όχι όσοι ως γελωτοποιοί και σαλτιμπάγκοι την έχουν μετατρέψει σε παρτίδα. Οι αφανείς, της δημιουργίας, της αφοσίωσης, της προσπάθειας, που έχουν ως μέγα κίνητρο την ηθική εσωτερική ικανοποίηση. Μακράν από τα ψεύτικα φώτα της δημοσιότητος, τις επισημότητες, τις “διακρίσεις”, τα “βραβεία” την επιτήδευση , τις δημόσιες σχέσεις και την καριέρα.
Πως και έκανες αυτό το πρόγραμμα ρωτώ τον διευθυντή του ΜΑΙΧ Αλ. Νικολαϊδη. Και ο “στυγνός” τεχνοκράτης μου απαντά: “Μα γιατί θεωρώ το γενετικό υλικό πολιτισμική κληρονομιά της χώρας”. Λοιπόν πολιτισμός δεν είναι να λες αλλά να κάνεις κάτι για να διασώζεται η ρίζα…